door Carolien | apr 9, 2025 | Uncategorized
Van: Dick Kreuzen
Het is al weer enige tijd geleden dat ik als oud archivaris wat heb mogen schrijven van en over de Oude Kerk. Maar binnenkort staat er wat te gebeuren. In de Soester Courant las ik dat er een vergunning voor aanpassing van een historisch gebouw aan de Torenstraat was aangevraagd bij de Gemeente Soest. Dan wil je toch wel eens weten wat de plannen zijn. In het wekelijks verschijnend epistel “Dichtbij” had ik er nog weinig specifieks over gelezen en zeker niet wat nu werkelijk de plannen zijn. Ook heb ik getracht om het nieuws bij te houden in “Adem”. Maar ook hier is voor mij alleen terug te vinden dat er vergaderd is en dat er gesproken werd, maar concrete zaken worden er zelden of misschien moet ik zeggen nooit in vermeld.
Daarom lijkt het mij leuk om in het volgende een voorstel te doen over het gebruik van het potje van het verjaardagfonds in het kader van de verbouw en herinrichting van de Oude Kerk.
Door de leden van de Oude Kerk is in het verleden geld bijeengebracht dat specifiek bestemd zou worden voor de Oude Kerk. Om die reden zou het niet zo moeten zijn dat dit geld gebruikt wordt voor zulke ordinaire zaken als aanschaf van een vaatwasmachine van de keuken etc. Dit zou mijns inziens vanuit de algemene middelen van de PGS moeten worden gedaan. (Net zoals dat bij de Emmakerk noodzakelijk werd geacht en daar inmiddels is gerealiseerd.)
Maar wat is dan wel een goede suggestie? Eind vorig jaar begon er op de tv een serie over de “Geheimen van het Museum”. Hierin liet men een inkijkje zien over het werk van conservatoren en restauratoren van het Rijksmuseum in Amsterdam. In aflevering 3 van 27 november en 5 van 11 december 2024 werd ik verrast door een medewerkster (restaurator Isabelle) die voor haar pensioen nog graag de klus wou klaren om een groot aantal brokstukken van een pijpaarden beeld in elkaar te zetten. De resten zouden zo’n 6 eeuwen onder de grond hebben gelegen. Maar ik vroeg mij af of dit ook de resten konden zijn van de pijpaarden beelden die teruggevonden zijn in de toren van de Oude Kerk bij de restauratie van 1905. De stukken zouden 120 jaar in het depot hebben gelegen, dus wat dat betreft zou dat kunnen kloppen. Mijn voorstel zou zijn om, als dit inderdaad een beeld uit Soest is, hiervan eventueel een scan te laten maken en daarna een 3D print te maken om die in de Oude Kerk te plaatsen. Dat zou dan eventueel ook kunnen als schaalmodel, zodat het in de piscine op het koor geplaatst zou kunnen worden naast de engel.
Daarop aansluitend: Clarie bracht mij onlangs wat stukken van haar man Piet van Heijzen. In één daarvan werd melding gemaakt van een tentoonstelling in de Oude Kerk. Daarbij was het Marianum dat ook afkomstig was uit de doopkapel weer tentoongesteld in onze kerk. Na afloop verzuchtte de conservator: “wat zou het mooi zijn als die hier zou blijven”.
Bij de viering van het 950 jarig bestaan van Soest (in 1979) zijn enkele beelden tentoongesteld in de Oude Kerk. Het betrof een beeld van Johannes de Doper, een priesterbeeld en een zgn. “Marianum” van 135 cm hoogte, dat in de kerk heeft gehangen. Eerst even ter verduidelijking, wat is een Marianum? In Wikipedia wordt als beschrijving gegeven: een beeldhouwwerk, bestaande uit twee ruggelings tegen elkaar geplaatste Mariabeelden. Het is voor mij niet zeker of het Marianum uit onze kerk zich ook in het Rijksmuseum bevindt. Later is namelijk een opsplitsing gemaakt van de beeldvondsten naar verschillende musea, waaronder het Museum Catharijne Convent in Utrecht, Flehite in Amersfoort en het Rijksmuseum heeft ook enkele “stukken”. Maar eerst moet ik dan uitzoeken waar dit beeld is gebleven.
Op de site van het Rijksmuseum met de beschrijving van de collectie is het Marianum niet te vinden. Wel een groot aantal stukken van het voormalige Retabel. Dat was geplaatst tussen het schip van de kerk en het koor. Hetzelfde geldt voor de site van het Catharijne Convent, hierin ook geen vermelding van het Marianum. Maar tenslotte bij Flehite een treffer. Daar zijn foto’s te vinden van beide zijden van het beeld. Maar ik moet bekennen dat de gezichten van beide Maria’s nogal zijn aangevreten, waardoor ze er minder appetijtelijk uitzien. Misschien zouden we de huidige mensen van Flehite kunnen verzoeken om dit Marianum, net zoals het doopvont, in bruikleen aan de Oude Kerk af te staan.
Met een grijns zou je dan kunnen stellen dat ook deze “roofkunst” weer terugkomt bij de oorspronkelijke eigenaar. Immers de gemeente Soest is in 1905 voor de keus gesteld om een bijdrage van het rijk te krijgen voor de restauratie van de toren waarbij men dan de gevonden kunstvoorwerpen zou afstaan aan het rijk. Waarbij wel moet worden opgemerkt dat men in Soest niet de capaciteiten noch kennis zal hebben gehad om die kunstvoorwerpen goed te conserveren of herstellen.
Opmerkingen:
Ook de engel evenals de icoon van Maria op het koor van onze kerk, beiden gemaakt door Wasili Wasin, zijn indertijd aangeschaft met geld van het verjaardagfonds.
In de Soester Courant van 14 februari 1979 op pag. 17 wordt aangehaald dat er 50 jaar geleden een stuk verscheen van de hand van T Pluim, waarin melding werd gemaakt van de beelden gevonden in de toren. Dit met de opmerking dat vroegere pogingen om de beelden weer in de kerk tentoon te stellen telkens mislukten.
door admin | mrt 10, 2024 | Uncategorized
Dick Kreuzen
Omdat we als vrijwilligers weer begonnen zijn met het werk in de Hof van Lof, kwam het verzoek aan één van de vrijwilligers om een stukje te schrijven voor de website. Aan dat verzoek wil ik hierbij graag voldoen.
Mijn deel van de tuin beperkt zich meestal tot het terrein om, op en bij de graven naast de kerk. Op dit moment valt het “gras” tussen de graven op. In het verleden heb ik wel eens iemand tegen gehouden, die dit rigoureus wilde verwijderen. Dat was niet mijn bedoeling, want het is het loof van de vogelmelk, dat steeds verder lijkt op te rukken.
Verder door mijmerend komt in mijn herinnering naar boven dat er iemand ooit een opdracht heeft gegeven aan een funerair deskundige (ja die bestaan) om een inventarisatie te maken van de graven. Dat leverde als resultaat een rapport met een beoordeling van de grafstenen op de staat van onderhoud. En tevens met een kostenplaatje voor het herstellen van de verzakte en gebroken grafstenen. Het bedrag liep in de tienduizenden euro’s. Dus ook toen al een niet haalbare zaak voor onze armlastige kerk.
Inmiddels zijn de stenen nog verder aan het verzakken. Het is het ergste bij de grafsteen van Adriaan Herm Louis Badings. In het hierboven genoemde rapport werd ook gebruik gemaakt van de genealogieën die ik had opgesteld van degene die hier begraven liggen, zo ook van de vermelde A. H. L. Badings *27-2-1840 te Zwolle – + 27-6-1901 te Soest.
Zijn grootvader was Johannes Badings (1773-1832) gehuwd met Elisabeth Caper (1782-1863). Zij werd genoemd in verschillende akten als logementhoudster. Blijkbaar zat dat beroep in de familie, want ook haar vader Thijs Caper (1757-1817) was logementhouder en haar zuster Geertjen Caper (1791-1876) was gasthuisdirectrice / gouvernante. Voor mij was dat intrigerend genoeg om op zoek te gaan naar dat betreffende logement of tehuis. Zo zocht ik dan verder naar de betreffende Geertjen Caper. Zij wordt genoemd als gouvernante van het vrouwenhuis in Zwolle en neemt als 83 jarige afscheid in deze functie. Daarna mag zij als bewoonster nog tot haar overlijden blijven wonen in dit Hofje. Wanneer ik deze gegevens deel met de huidige directrice van het vrouwenhuis krijg ik te horen dat men bezig is met het schrijven van een boek over de geschiedenis van dit huis.
Toen ik noodgedwongen afscheid nam als archivaris kreeg ik als dank voor mijn vrijwilligerswerk een boekenbon van de kerkvoogdij. Bij ons staat op verschillende plaatsen in huis meer dan zo’n 40 strekkende meter boeken. Het was dus wel even een zaak om goed te bedenken welk boek er nog een nieuwe plek in een kast verdiende. Tot mijn schrik ontdekte ik onlangs dat boekenbonnen slechts een geldigheidsduur van 3 jaar hebben. En de tijd begon te dringen. Het scannen van de bon bij de winkel van uitgifte leverde alleen het tegoed op. Maar over de geldigheidsduur kon men niets zeggen!!
Het zou zonde zijn als dit tegoed zou verlopen. En hoelang ik geen archiefwerk meer doe voor de kerk is mij ook ontschoten. Hoewel.. het archief is bij mijn weten nog steeds niet terug uit Friesland, dus zoo erg lang mag dat niet zijn.
Via internet heb ik dus maar gezocht of het betreffende boek inmiddels is uitgekomen. En dat blijkt inderdaad het geval te zijn. De onvolprezen uitgeverij Waanders uit Zwolle heeft het uitgebracht onder de titel: “Het Vrouwenhuis van Aleida Greve” Hofje vol historie. De schrijvers zijn Jan ten Hove en Saskia Zwiers. Voor wie, net zoals ik, gek is op geschiedkundige verhalen kan ik dat boek zeker aanbevelen. Voorlopig ben ik er nog wel even mee bezig. Daarnaast kan men het huis ook nog bezoeken, omdat het op de benedenverdieping als museum dient. (Boven wonen een aantal conservatorium studentes, waardoor de wens van de stichtster van het vrouwenhuis, de huisvesting voor “hulpbehoeftige” dames, weer vervuld wordt.)
Maar o, ik merk dat ik weer eens afdwaal. De graven zijn maar een klein onderdeel van de prachtige kerktuin die we iedere week met vrijwilligers met liefde proberen te verzorgen. En dat is naast de geschiedenis rond de graven mijn tweede hobby..
En voor de lezer en rustzoekende: Geniet ervan!
door Carolien | jan 4, 2023
De officiële opening van de Zomeropenstelling en de expositie van Mineke Woolschot in de Oude Kerk vindt plaats op zondagmiddag 9 juli 2022 om 14.30 uur. Deze expositie heeft de naam “Léven in het licht van de getijden…’ meegekregen. Wat opvalt in het werk van Mineke Woolschot is een gelaagde levendigheid, vol kleur, lijn en beweging. Zelf zegt ze hierover: ” Mijn werk is als een metafoor voor het Léven. De werken zijn (meestal) niet ontstaan uit een tevoren gesteld doel. Ik wil mezelf verrassen zoals het leven óns verrast. De tijd doet daarbij z’n werk. Laag over laag… en zó rijpt het… Door gebruik van verschillende materialen maak ik het mezelf niet altijd gemakkelijk, maar zo blijft het een uitdaging. Het wordt als het ware ‘ een dans om évenwicht… in het licht van de getijden.”
Aansluitend op de feestelijke opening kunt u vanaf 15.30 uur genieten van het openingsconcert. Annemieke Hereijgers verzorgt een concertpresentatie over de dwarsfluit.
Zij vertelt over de wonderbaarlijke eenvoud van het principe van de dwarsfluit en de geschiedenis van dit prachtinstrument. U maakt kennis met tenminste negen verschillende dwarsfluiten die
zij gedurende haar verhaal laat klinken. Met muziek uit de barok, klassieke periode, romantiek en impressionisme van Jean Daniël Braun, Georg Philip Telemann, Claude Debussy, Johann Anton Stamitz en ERnesto Kölner.
Programma openingsconcert Annemieke Hereijgers
CV Annemieke Hereijgers
Voor zowel de tentoonstelling als het openingsconcert is de entree vrij. Bij de uitgang is er wel een collecte ter bestrijding van de kosten. Voor de overige concerten in deze zomerserie is de entree € 12,50 p.p.
De zomeropenstelling van de Oude Kerk is van 9 juli t/m 19 augustus 2023
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 14.00 – 16.00 uur
Toegang vrij, behalve tijdens de zomerconcerten op zondagmiddag vanaf 15.30 uur
Op maandagen is de kerk gesloten.
U vindt alle activiteiten tijdens de Zomeropenstelling in de kalender.
door Carolien | jun 11, 2022
Tijdens de zomeropenstelling van de Oude Kerk verzorgt de Stichting Kerk en Cultuur Oude Kerk Soest de expositie “De kunst van bouwen, daar word je vrolijk van…! van kunstenaar Wim Zwijsen.
Wim Zwijsen, Amsterdam 1945, heeft vooral belangstelling voor techniek. Zijn technische achtergrond (werktuigbouwkunde / verwarmingstechniek) zijn daar oorzaak van. Hij werkte jarenlang als technisch tekenaar bij de GTi. Daarna stapte hij over naar het onderwijs in het vak tekenen en handvaardigheid. Momenteel is hij galeriehouder en kunstenaar. Ruim 25 jaar was hij ook werkzaam als adviseur voor de gemeente Hoorn in de welstandscommissie en in 2003 genomineerd voor de Kunst- en Cultuurprijs van de gemeente Hoorn. Architectuur is de laatste jaren steeds in zijn werk te zien, i.s.m. de vraag: ‘Bouwen is (g)een kunst’?
Wim bouwt zijn werk zorgvuldig op met acrylverf en pen en inkt. Ook maakt hij gebruik van afbeeldingen van hedendaagse gebouwen, een ode aan de architect. Wim gaat verder met een collagetechniek en componeert gebruikmakend van verschillende materialen dus als het ware ‘een nieuwe wereld’. Hierbij spelen de hedendaagse vragen rond duurzaamheid steeds meer een rol t.b.v. een opnieuw zoeken.
Naast schilderijen, waarin het aloude ‘mecano’ geen onbelangrijke rol speelt, maakt Wim ook zogenoemde ‘follies’, kleine objecten, waarin hij experimenteert met o.a. mecano, waarmee hij ook als jongen speelde. Ook in deze objecten gaat het om de architectuur, maar ze kunnen van alles zijn en dat is meteen het kenmerkende van een follie. Er is geen strikte definitieve vorm voor te geven. Het bouwsel kan een onderdeel vormen van een romantisch aangelegd park of het kan een kleine kopie zijn van een gebouw, maar je buurman kan er ook zelf één in zijn achtertuin hebben gebouwd. Een follie dient om je te verrassen en doet hierdoor een direct beroep op je gevoelens. De follies inspireren en bieden de bezoeker dan ook diverse mogelijkheden zelf aan de slag te gaan.
Website Wim Zwijsen
Periode: 9 juli t/m 20 augustus 2022 (opening zondagmiddag 10 juli 2022 om 14.30 uur)
Openingstijden: dinsdag t/m zaterdag van 14.00 – 16.00 uur
Toegang vrij, behalve tijdens de zomerconcerten op zondagmiddag vanaf 15.30 uur
Op maandagen is de kerk gesloten.
U vindt alle andere activiteiten tijdens de Zomeropenstelling in de kalender.
door admin | feb 21, 2022
In de veertigdagentijd tot Pasen verzorgt de Stichting Kerk en Cultuur Oude Kerk Soest een expositie van kruiswegstaties van kunstenaar Henk van Loenen in de Oude Kerk met het thema ‘Minste / Meester’.
Henk van Loenen (Hilversum, 1946) tekende van jongs af aan. Pas later, in de jaren 90, begon hij ook poëzie te schrijven. Naast zijn baan als tekenleraar, hield hij zich steeds meer bezig met poëzie, schilderen en fotograferen. Onder het pseudoniem Juliën Holtrigter publiceerde hij zeven dichtbundels. Zijn werk gaat over kijken. Het is de wereld waarover de dichter schrijft. En wat hij niet kan verwoorden, maakt hij zichtbaar in zijn schilderijen.
Na lang aarzelen en schetsen (hoe durf je als semi-professioneel kunstenaar zo ’n beladen onderwerp te verbeelden) schilderde hij in 2015 een eerste kruisweg in acrylverf op papier. Nadat deze was aangekocht, maakte hij in 2018 een nieuwe, soortgelijke kruisweg, onder de titel ‘Minste / Meester’, dit keer in olieverf op papier. Als kind was hij al diep geraakt door Christus en hij is hem altijd blijven fascineren. Tijdens het schilderen van de kruisweg vond hij verder inspiratie bij teksten van Tomas Halik – Raak de wonden aan en Huub Oosterhuis.
Website Henk van Loenen
Data expositie: 6, 12, 13, 19, 26 en 27 maart en 2, 3 , 9 en 10 april
Openingstijden: van 14.00 – 16.00 uur
Toegang vrij
